Pilootprojecten waarderen van muziek- en podiumerfgoed

Waarderen?

Waarderen is het proces van onderzoeken, begrijpen en vastleggen van verschillende erfgoedwaarden op een rationele en gestructureerde wijze, samen met interne en externe belanghebbenden en belangstellenden.

Een waardering van cultureel erfgoed is een participatief proces en vormt de basis voor een duurzame cultureel-erfgoedwerking. Het wordt ingezet met als doel op een rationele manier te herkennen en verzamelen, behouden en borgen, onderzoeken, presenteren en toeleiden.

Een lang traject

In 2015 startte een intensief leertraject over waarderen van cultureel erfgoed in Vlaanderen. In 2016 startte FARO met een werkgroep waarderen, inventariseerde de kennis, de noden en de behoeften in de erfgoedsector, schreef basisnormen rond het kwaliteitsvol waarderen uit en stelde een toolbox op om geïnteresseerden op weg te helpen met nuttige info en tips. Daarnaast lanceerde het Departement Cultuur, Jeugd en Media een subsidiereglement voor pilootprojecten waarderen. Erfgoedorganisaties krijgen hierbij de kans om met extra middelen bijzondere waarderingstrajecten te realiseren en hierbij praktijkervaring op te bouwen die de erfgoedsector verder helpt.

CEMPER kreeg ondersteuning voor twee pilootprojecten:

• Mechelse theaterpoppen naar waarde geschat — 2017 tot 2018;
• Naar een generieke methodiek voor cross-collections waarderen van muziek- en podiumkunstenerfgoed — 2018 tot 2019.

Pilootproject Mechelse theaterpoppen naar waarde geschat (2017 – 2018)

Het Firmament (nu CEMPER) werd ondersteund bij de waardering van de figurentheatercollectie die het beheerde. De gehanteerde methodiek en de projectresultaten werden gebundeld in een uitgebreid rapport. Hierin blikken we ook terug op het traject: wat ging goed, wat ging minder goed? Welke tips en adviezen kunnen we meegeven aan wie een waarderingstraject wil opstarten?

Pilootproject Naar een generieke methodiek voor cross-collections waarderen van muziek- en podiumkunstenerfgoed (2018 – 2019)

CEMPER botste op vragen bij waarderen: Wat kan waarderen betekenen voor het erfgoed van muziek en podiumkunsten, ook op lange termijn? Hoe kan je het typische erfgoed van muziek en podiumkunsten waarderen? Doe je dat dan voor elke discipline apart? Waar zitten de gelijklopende problemen en noden?

CEMPER vroeg daarom steun aan de Vlaamse overheid via de tweede subsidieronde van experimentele pilootprojecten voor waarderen van erfgoed. Partners waren onder andere Erfgoedcel Leuven en VRT.

Twee uiteenlopende casussen waren het speelveld voor het pilootproject: 

• Historische decors in Vlaanderen en Brussel (1900 – 1960);
• Historische archieven en collecties jazzerfgoed (1920 – 2016).

De resultaten van het gehele pilootproject zijn gebundeld in het Eindrapport: Naar een generieke methode cross-collections waarderen, pilootproject waarderen. 1 oktober 2018 — 30 september 2019. Voor de waardering van de theaterdecors verscheen een apart geïllustreerd rapport: Een cross-collections waardering van historische decors in Vlaanderen. Uit het onderzoek naar de jazzarchieven en –collecties groeide een online database met alle opnames van, met en door Belgische muzikanten in binnen-en buitenland commercieel uitgebracht tussen 1897 en 1999. Deze is gebaseerd op het befaamde naslagwerk van Robert Pernet.

Beide casussen verschilden sterk van aanpak en resultaat. Niettemin werden er al een aantal conclusies uitgewerkt die CEMPER de komende maanden zal bespreken met erfgoedorganisaties die zich op waarderen en specifiek cross-collections waarderen willen toeleggen.