Home Nieuws Muziek- en podiumerfgoed op de Brusselse Open Mon…

Muziek- en podiumerfgoed op de Brusselse Open Monumentendagen

Op zaterdag 14 en zondag 15 september 2019 vinden de Open Monumentendagen plaats in heel het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en op het grondgebied van de Stad Brussel. Brussel wemelt van de kunstenaars en kunstenpraktijken. Er zijn dan ook heel wat architecturale parels die belangrijke plekken zijn van of voor muziek- en podiumerfgoed. Ga op ontdekking!

Ateliers van de Munt

    Sinds zijn oprichting in 1700 is de Muntschouwburg uitgegroeid tot een van de belangrijkste operahuizen van Europa, gelegen in het historische centrum van Brussel en welbekend bij alle liefhebbers van concerten, recitals, dans en natuurlijk ook opera. Het is ook een van de laatste culturele instellingen die het merendeel van de op de scène gebruikte attributen nog in haar eigen ateliers vervaardigt, waarbij nieuwe technieken gepaard gaan met ambachtelijk vakmanschap. Met dat doel verwierf de Munt in 1998 het neoclassicistische gebouw aan de Leopoldstraat 23 waar, op een oppervlakte van 20.000 m², naast meerdere repetitiezalen ook de ateliers gevestigd zijn. Hier krijgt alles wat voor de producties van de Muntschouwburg nodig is tot in de kleinste details vorm: schrijnwerk en smeedwerk, beeldhouwwerk en accessoires, schilderwerk en tapijten en vanzelfsprekend ook de kostuums.

    Verschillende rondleidingen op zondag. Alle info

    Bellonahuis (Maison du spectacle — La Bellone)

    Het Bellonahuis, een prachtig 17de-eeuws stadspaleis, werd op initiatief van schilder-scenograaf Serge Creuz omgevormd tot Maison du Spectacle. Het Bellonahuis, een platform van ontmoetingen en uitwisseling voor al wie zich interesseert voor het maken van toneelvoorstellingen en de esthetische en inhoudelijke keuzes die daarmee gepaard gaan, huisvest meerdere verenigingen uit het culturele veld evenals een documentatiecentrum dat een uitgebreide verzameling documenten bevat over voornamelijk het professionele volwassenentoneel in de Fédération Wallonie-Bruxelles en in andere Franstalige landen. Alle info

    Beursschouwburg

    Het gebouw waarin vandaag de Beursschouwburg gevestigd is, werd in 1886 in eclectische stijl opgetrokken. Het was aanvankelijk een brasserie met biljartzaal en feestzaal. Die laatste werd in 1947 omgevormd tot schouwburgzaal in Italiaanse stijl door Jacques Cuisinier. Vlak na de Tweede Wereldoorlog nam het toenmalige Théâtre de la Bourse zijn intrek in het gebouw. De Beursschouwburg, die pas in 1965 in het gebouw kwam, bouwde haar reputatie op met een programmatie van avant-gardistische plastische kunsten, free jazz en geïmproviseerde en experimentele muziek.

    Rondleidingen zaterdag en zondag. Alle info

    Muzikale fietstocht

    Maak kennis met de muzikale geschiedenis van Brussel tijdens een fietstocht langs de iconische plaatsen van de Brusselse muziekscène vroeger en nu: de verdwenen Brusselse cabarets en de huidige concertzalen zoals de Ancienne Belgique, de Magdalenazaal, de Botanique, … Ook de muzikanten en componisten die Brussel bezongen hebben, komen aan bod!
    Alle info

    Wandeling: de schouwburgen van Brussel

    Brussel is een stad met een grote culturele en artistieke diversiteit die ook weerspiegeld wordt in de rijkdom van haar gebouwen gewijd aan drama en blijspel. Tal van plaatsen, genres en stijlen maken van het Brusselse theaterlandschap een kleurrijk geheel. Ontdek het architecturale en literaire classicisme van de Muntschouwburg en het Theâtre du Parc, de typisch eind-19de-eeuwse gevels van het Théâtre royal des Galeries en de romantische geschiedenis van het Théâtre du Vaudeville, beide in de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen. En wat denkt u van het folkloristische Koninklijke Theater Toone en zijn schilderachtige ingang in de Sint-Petronillagang? Alle info

    Tentoonstelling: Een schouwburg in Vogelzang

    De Comédie Claude Volter, die zich bijna een halve eeuw geleden op initiatief van burgemeester François Persoons in Sint-Pieters-Woluwe vestigde en intussen een stevige reputatie geniet, brengt ook vandaag nog de bekende stukken uit het klassieke repertoire zonder hedendaagse toneelcreaties te verwaarlozen. Ter gelegenheid van de Open Monumentendagen zal in de foyer van de schouwburg een fototentoonstelling te zien zijn die de geschiedenis verhaalt van het toneelgezelschap dat sinds september 1971 zijn thuisbasis heeft in de vroegere feestzaal van de school van Vogelzang. De tentoonstelling gaat in op de grote momenten in het leven van de schouwburg: het akkoord tussen acteur en regisseur Claude Volter en burgemeester François Persoons, die zeer gevoelig was voor de culturele dimensie van het gemeenschapsleven, de opeenvolgende aanpassingen van de zaal in de loop van de jaren, maar ook de evolutie van de Vogelzangwijk. Alle info

    Flagey

    Het NIR of Nationaal Instituut voor de Radio-omroep werd opgericht 1930 en was een van de eerste radiohuizen in Europa. In 2002 werd Flagey geopend door koning Albert II als een plek die in het teken staat van muziek, film en cultuur in de brede zin. Vandaag huisvest het gebouw, onder andere, de Brusselse nieuwszender Bruzz. De geluidskwaliteit van Studio 4 geniet nog altijd wereldfaam en het Brussels Philharmonic dat er resideert wordt geregeld gevraagd door de grootste muzikanten uit de wereld van de jazz of de klassieke muziek. Alle info

    Kaaitheater

    Het voormalige Lunatheater werd tussen 1929 en 1932 gebouwd op de plek waar ooit een lunapark stond. De heropening van het Lunatheater vond plaats op 10 september 1993. Sindsdien is er het Kaaitheater gevestigd, een podium voor dans, theater, performance, muziek en debat, verankerd in Brussel maar met de blik gericht op de wereld.

    Rondleidingen op zondag. Alle info

    Klein Mercelistheater

    Het gebouw waar vandaag het Klein Mercelistheater gevestigd is, dateert uit het begin van de 20ste eeuw en bevatte aanvankelijk een grote polyvalente zaal waar lokale verenigingen bijeenkwamen. Het theater biedt vandaag een gevarieerd cultureel programma aan en kan ook worden gehuurd voor evenementen.

    Rondleiding, zondag om 10u30. Alle info

    Koninklijk Circus

    Het Koninklijk Circus werd bij de aanleg van de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwwijk vanaf 1876 in het leven geroepen door de gelijknamige naamloze vennootschap. Ze werd in 1878 feestelijk geopend met een show van de Troupe équestre royale belge Renz”. Dit enige vaste circus in Brussel had boxen in de kelderverdieping die plaats boden aan meer dan 100 paarden. Waterspektakels en paardenrevues wisselden er af met pantomimes en balletten. Tussen 1908 en 1914 werden er zelfs films vertoond in de zaal. In 1920 werden er variétévertoningen opgevoerd. Heel wat jaren later, in 1953, werd het bestaande circus door architect Charles Van Nueten vervangen door een nieuw complex, ditmaal in een functionele stijl.

    Sinds zijn ontstaan werden in het Koninklijk Circus niet alleen talloze paardenshows en circusvertoningen opgevoerd (Circus van Moskou, Bouglione, Holiday on Ice en andere), maar traden er ook beroemde artiesten op zoals de vioolspelers Eugène Isaïe en Yehudi Menuhin, Josephine Baker, Mistinguett, Charles Trenet, Buster Keaton, Gilbert Bécaud, de clown Popov, Louis Armstrong en het Ballet van de 20ste eeuw. Deze zeer populaire plek van het Brusselse culturele leven, die eigendom is van de Stad Brussel, werd onlangs ingrijpend gerestaureerd. Vandaag worden er shows en concerten gegeven door artiesten uit de hele wereld, van Véronique Sanson tot Kylie Minogue, en van Pascal Obispo tot Vanessa Paradis.

    Rondleidingen, tentoonstelling over de geschiedenis van het Koninklijk Circus op zaterdag en zondag. Ontmoeting-debat over verleden en toekomst van het Koninklijk Circus, zondag om 15u30. Alle info

    Koninklijk Conservatorium van Brussel

    Het in 1832 opgerichte Koninklijk Muziekconservatorium leidde aanvankelijk een zwervend bestaan. Het vestigde zich uiteindelijk op de site van het hotel van Thurn en Taxis, dat toen aan de Zavelstraat gelegen was en verdween bij het doortrekken van de Regentschapsstraat in 1872. Het ministerie van Binnenlandse Zaken gaf architect Jean-Pierre Cluysenaer opdracht een nieuw gebouw te ontwerpen dat deze instelling waardig was. Lange tijd vonden hier de selecties plaats van de Koningin Elizabethwedstrijd. Jaarlijks worden hier meer dan honderd concerten opgevoerd, een programma dat ook festivals omvat waar het publiek altijd reikhalzend naar uitkijkt. Het conservatorium van Brussel geniet een internationale reputatie en onderwijst zowel oude als klassieke en hedendaagse muziek als jazz en toneel. Het biedt ook een opleiding muziekpedagogie aan. Met zijn 13.000 partituren en duizenden gespecialiseerde werken is de bibliotheek van de school een van de rijkste ter wereld in haar genre.

    Doorlopend rondleidingen. Alle info

    Koninklijk Theater Toone

    Het huis van Toone ligt ingekapseld op de kruising van de Schuddeveldgang en de Sint-Petronillagang, in het hart van het Ilot sacré, een van de oudste wijken van Brussel. Er zijn o.m. een atelier waar de typische marionetten van Toone gemaakt worden, een bibliotheek, een videotheek, een marionettenmuseum en natuurlijk een theaterzaal die ondergebracht is op de zolder. De toneelvoorstellingen met poppen blijven toeschouwers aantrekken van alle leeftijden. In 2003 werd Nicolas Géal als Toone VIII ingehuldigd op het stadhuis van Brussel. Hij heeft sindsdien de leiding genomen om de toekomst van Theater Toone, een unieke getuige van de Brusselse traditie van het marionettenspel, veilig te stellen.

    Tentoonstelling en voorstelling. Alle info

    Le Botanique

    Dit reusachtige gebouw, dat plaats moest bieden aan de collecties van een plantentuin, werd opgetrokken tussen 1826 en 1829. Vandaag vinden hier tal van culturele activiteiten plaats, voornamelijk tentoonstellingen van plastische kunsten en concerten waaronder het befaamde festival Les Nuits du Botanique. Heel wat beroemde artiesten zijn hier al de revue gepasseerd, onder wie Prince, Oasis, Muse, Stromae en Jeff Buckley. Alle info

    Les Brigittines

    In 1997 nam vzw Les Brigittines, Centre d’Art contemporain du Mouvement de la Ville de Bruxelles haar intrek in deze oude 17de eeuwse kapel. Enkele jaren nadien werd naast de kapel een nieuwbouw in resoluut hedendaagse stijl opgetrokken, als een soort spiegelbeeld’, ontworpen door architect Andrea Bruno. Dit met cortenstaal beklede gebouw werd voltooid in 2007. In het originele gebouw vinden dansvoorstellingen, concerten en lezingen plaats, maar ook participatieve evenementen waaraan de buurtbewoners gevraagd wordt om mee te werken. De ruimte staat ook ter beschikking van choreografen, dansers en ontwerpers die op zoek zijn naar nieuwe, hedendaagse uitdrukkingsvormen.

    Rondleidingen op zaterdag. Alle info

    Muziekinstrumentenmuseum (Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis)

    In dit opvallende Old England’ art-nouveaugebouw is vandaag het Muziekinstrumentenmuseum (MIM) gevestigd. De instrumentencollectie start bij de aankoop van de Belgische Staat in 1872 van het ensemble van musicoloog François-Joseph Fétis en de schenking aan koning Leopold II van een honderdtal Indiase instrumenten door de radja van Calcutta. De verzameling werd door de eerste conservator, Victor-Charles Mahillon, verder uitgebreid tot 3.666 stukken. Het Instrumentenmuseum maakte toen deel uit van het Koninklijk Muziekconservatorium en had hoofdzakelijk een didactisch doel. Hoewel nieuwe aankopen de collectie bleven verrijken, bleef deze bij het grote publiek onbekend. De installatie in het warenhuis Old England maakte het mogelijk de instrumenten te tonen op een museaal verantwoorde en interactieve manier. Het MIM, dat over een van de grootste verzamelingen ter wereld beschikt, knoopt vandaag opnieuw aan met de traditie en organiseert af en toe in een daarvoor ingerichte zaal concerten die de oude instrumenten laat klinken of meer hedendaagse instrumenten onder de aandacht brengen. Onderzoekers hebben ook toegang tot een gespecialiseerde bibliotheek. Alle info

    Ontmoetingen in het Théâtre de la Vie

    Théâtre de la Vie zet zijn deuren open voor het publiek. Er worden verschillende activiteiten voorgesteld: ontmoeting met regisseuse en actrice Aurélie Vauthrin-Ledent; informele gesprekken met de leden van het theatergezelschap; rondleidingen in het gebouw door de directrice van het theater en de HR-verantwoordelijke; theateranimaties voor jonge adolescenten, onder leiding van Once in Brussels. Een origineel programma om eens achter de coulissen te kijken van deze plek die gewijd is aan podiumkunsten en theatercreatie. Alle info

    Piano’s Maene

    Dit grote herenhuis in neoclassicistische stijl met aan de achterkant bijbehorende ateliers werd vroeger bewoond door een hoedenmaker. Sinds 1994 is het de zetel van Piano’s Maene, een familiebedrijf gespecialiseerd in de verkoop, de verhuur en de bouw van muziekinstrumenten. De onderneming werd in 1938 opgericht en heeft meerdere bijhuizen in België. Haar replica’s van historische instrumenten, zoals de favoriete piano van Chopin, genieten wereldfaam, net zoals haar nieuwe pianomodellen, zoals de piano met parallelle snaren die in 2015 ontworpen werd voor pianist en dirigent Daniel Barenboim. Maene levert concertpiano’s voor Bozar en het Concertgebouw van Brugge en mag zich sinds 2013 Belgisch hofleverancier noemen. De familie Maene verzamelt ook oude muziekinstrumenten. Naast de showroom bevat de zetel in Brussel studio’s voor conservatoriumstudenten, een concertzaal van 100 plaatsen en sinds kort ook een klein museum.

    Doorlopend rondleidingen. Alle info

    Théâtre National Wallonie-Bruxelles

    Het Théâtre National werd in 1945 in Brussel opgericht bij decreet van de Regent en op initiatief van Jacques Huisman. Deze Belgische acteur en regisseur wou de voorliefde voor kwaliteitsvol theater stimuleren, het Belgische theater in binnen- en buitenland een grotere bekendheid geven en de nationale acteurs een duwtje in de rug geven. Het Théâtre National werd lange tijd geassocieerd met het Rogiercentrum waar het sinds 1961 gehuisvest was. Toen in 1999 beslist werd het Rogiercentrum af te breken, moest het theatergezelschap op zoek naar een andere tijdelijke stek die gevonden werd in de voormalige bioscoop Pathé Palace aan de Anspachlaan. Intussen werd gewerkt aan een nieuw theater naar het ontwerp van het architectenbureau Escaut, Sca Architectes Associés en het Atelier Gigogne. Dit nieuwe gebouw werd op 16 november 2004 in gebruik genomen. Het Théâtre National biedt een zeer rijk programma aan (toneel, dans, muziek, festivals, tentoonstellingen, …) dat tot buiten de landsgrenzen belangstelling geniet.

    Rondleidingen op zaterdag. Alle info

    Théâtre royal du Peruchet

    Het in 1929 gestichte Théâtre du Peruchet richtte in 1940 een academie voor poppenspel op. In de nasleep van de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel organiseerde het een eerste internationaal poppenspelfestival. Dit initiatief werd herhaald in 1969, 1970 en 1971 toen poppenspelers uit de hele wereld in de Belgische hoofdstad bijeenkwamen. Momenteel speelt het theater meer dan 100 voorstellingen per jaar waarin de poppenspelkunst op een hoog niveau wordt gehouden. De vroegere boerderij, getuige van het landelijke verleden van Elsene, waarin het Théâtre du Peruchet sinds 1968 gevestigd is, zou van na 1850 en uiterlijk uit het begin van de 20ste eeuw dateren. Het gebouw huisvest ook het Musée international de la Marionnette, opgericht in 1938, waar bijna 4.000 poppen worden bewaard afkomstig van de hele wereld. Sinds 2013 organiseert het Théâtre royal du Peruchet elk jaar in mei de Europese Dagen van het Poppenspel.

    Rondleidingen op zondag en tentoonstelling Les comiques: clowns et personnages’. Alle info

    09-09-2019

    Ook interessant

    22 mrt. 2024

    Muziek en podiumkunsten op Erfgoeddag 2024

    Ontdek een selectie van activiteiten op Erfgoeddag 2024 waarbij muziek- of podiumerfgoed centraal staat.
    Lees meer
    01 mrt. 2024

    Ambacht in Beeld Festival Brussel 2024

    Ontdek op 30 en 31 maart 2024 meer dan 40 workshops, masterclasses, exposities, demonstraties en films tijdens het Ambacht in Beeld Festival.
    Lees meer
    28 feb. 2024

    "Soms fotografeerde ik vierhonderd concerten per jaar" - Carline Vandercruyssen en haar uniek rockarchief

    Carline Vandercruyssen beheert met Goedefroit Music een archief van vijftig jaar concertfotografie.
    Lees meer
    16 nov. 2023

    Van het archief naar het podium - Luc Vints (KADOC) over de concertreeks ‘Muziek en erfgoed’

    De 6de editie van ‘Muziek en erfgoed’ duikt in de muzikale erfenis van de ursulinen.
    Lees meer